Arsenał

Nieco na uboczu, we wschodnim zakątku Starego Miasta, przy rozwidleniu spokojnie płynącej rzeki Iny stoi stargardzki Arsenał. Obiekt, który niegdyś miał niebagatelne znaczenie dla bezpieczeństwa miasta. Jego historia jest przykładem, jak poprzez wieki zmieniały się funkcje niektórych późnogotyckich budowli stargardzkich.

Ceglany budynek powstał na przełomie XV i XVI wieku. Założony na planie prostokąta o wymiarach 12,62×16,52 m. Nakryty został wysokim, dwuspadowym dachem, a jego szczyty mają schodkowe wykończenie krawędzi. Tego typu obiekty, budowane ówcześnie w miastach, służyły do produkcji, naprawy i magazynowania broni. Nie inaczej było w Stargardzie. W późniejszym czasie zmieniało się jego przeznaczenie. Po pożarze w 1635 roku umieszczono w nim giełdę, a w XIX wieku, więzienie. Na początku XX wieku budynek uległ pożarowi i na długie lata stał się ruiną. Po wykonaniu kilkuletnich prac remontowo-adaptacyjnych, według projektu inż. arch. W. Jankiewicza, w 1977 roku Arsenał stał się siedzibą Archiwum Państwowego w Szczecinie Oddział w Stargardzie. Taką funkcję pełni do dziś, przechowując akta archiwalne z okresu po II wojnie światowej.

Źródła mówią, iż nie brakowało chętnych aby zdobyć Arsenał. Podczas wojny trzydziestoletniej wojska cesarskie, chcąc bronić się w Stargardzie przed Szwedami, postanowiły zagarnąć całą okazałą broń znajdującą się w tutejszej zbrojowni.

Piotr Tarnawski, MAH w Stargardzie